ดู The Crown ครั้งแรกระหว่างอยู่ในโรงแรมที่ฮ่องกง ผมพบว่าชอบซีรีย์ทันทีตั้งแต่แรก กลับมาจึงรีบจัดแจงให้แม่ดู เพราะเห็นว่ามันมีเสียงพากย์ไทย
ผมมีโอกาสได้ดูได้ฟังแบบมีภาษาไทยนิดหน่อย และเพราะได้ฟังเสียงภาษาอังกฤษมาก่อน จึงได้เห็นความแตกต่างระหว่างสองภาษา ซึ่งนอกเหนือจากพื้นฐานทางภาษาของสองวัฒนธรรมที่ต่างกัน โดยเฉพาะเรื่องลำดับชั้นทางศัพท์
ประเด็นที่ผมคิดว่าสำคัญมาก และมีผลต่อระดับการรับรู้ของคน คือตอนที่เชอร์ชิลนายกฯ อังกฤษ บอกกับควีน Queen ว่า “If there is one thing I’ve learned in 52 years of public service…”
แปลไทยอย่างตรงไปตรงมาคือ “ถ้ามีสิ่งหนึ่งที่กระผมได้เรียนรู้ในการทำงานเพื่อสาธารณะตลอด 52 ปี…”
แต่ในหนังเป็น “สิ่งหนึ่งที่กระหม่อมได้เรียนรู้จากการเป็นข้าราชการมา 52 ปี…”
ผมอาจไม่เก่งราชาศัพท์ แต่โปรดดูตรงคำว่า Public Service กับคำแปลที่บอกว่าเป็น ข้าราชการ
โดยเนื้องานแล้ว สองอย่างนี้ฟังดูเหมือนกัน แต่การที่ใครคนนึงเปลี่ยนความคิดว่าตัวเองมาทำงานเพื่อสาธารณะ กับการพร่ำบอกกับคนอื่นว่า เป็นข้าราชการ นี่ในความรู้สึกผมต่างกันมาก
โดยเฉพาะคนที่นิยมใส่สร้อยต่อท้ายจากคำว่าข้าราชการ และยิ่งเมื่อเห็นการทำงานบางอย่างที่ทำให้เรารู้สึกว่า พวกเขาไม่ได้อยากมาทำงานแบบนี้ แต่มาทำเพื่อให้ได้มีชื่อ มีสร้อย มียศ มีตำแหน่งแบบนั้น
ผู้แปลเรื่องนี้เป็นภาษาไทย อาจคิดเกี่ยวกับเรื่องพวกนี้มาก่อน หรืออาจแค่แปลเพื่อให้เข้ากับรูปแบบของวัฒนธรรม ความเห็นของผมคือ แปลอย่างตรงไปตรงมาที่สุดเถอะครับ ถ้าเขาบอกว่าทำงานเพื่อสาธารณะ (ในภาษาอังกฤษ) ก็อย่าเพิ่งรีบบอกว่าเขาเป็นข้าราชการ
เพราะสำหรับผมแล้ว ความนึกคิดหรือแม้แต่ความหมายมันคนละอย่างกันเลยทีเดียว
สำหรับหนัง The Crown มี 60 ตอนจบ ปีนี้เป็นปีแรก มี 10 ตอน ใครมี Netflix แนะนำว่าไม่ควรพลาด หรือถ้าอยากดู ไม่อยากเสียเงิน มีให้ดูฟรี 30 วันครับ
และแน่นอนว่า ผมแนะนำให้ดูเป็นภาษาอังกฤษ โดยที่ไม่ต้องมีแปลไทย