ก่อนที่ต้าชิง(大清)จะล่มสลาย คนพวกนี้ก็ไม่ได้สนใจความทุกข์ยากของประชาชน เพราะขังตัวเองอยู่ในเมืองต้องห้าม Forbidden City(紫禁城)
ข้อมูลที่รายงานขึ้นไปก็มักผ่านหลายต่อ พอถึงปลายทางแล้ว ไม่น่าจะเหลือความจริง เหลือแต่ข้อมูลปลอมไว้หลอกตัวเองว่ายังได้อยู่ ส่วนพวกขุนนางอำมาตย์ก็กินตามน้ำหาผลประโยชน์กันไป เพราะต่างคนต่างเอาตัวรอด ต่างกอบโกยให้ได้มากที่สุด
ไพร่จีนที่ดิ้นรนหาทางรอด ถ้าไปถึงจีนใต้ริมทะเล หรืออยู่ตรงนั้นอยู่แล้ว ก็มักจะเข้ากลุ่ม “โยกย้ายฯ” หาทางหนีกันมานานแล้ว นานจนลูกหลานจีนสลิ่มไทยในศตวรรษที่ 21 ไม่เคยรู้ว่ามันเกิดอะไรขึ้น เพราะรุ่นแรกตายหมดแล้ว เกือบทั้งหมดไม่มีการจดบันทึก
แต่รุ่นนั้นแหละที่สนับสนุนดร.ซุนจนกระทำการสำเร็จ
ผมเห็นภาพนี้นาน ก่อนที่จะพาครอบครัวออกมา ก่อนที่โควิด-19 จะโผล่มาเปิดแผลให้เห็น
แต่ผมควรจะให้ความแฟร์ต่อพวกต้าชิง ในแง่ที่ว่าสมัยนั้นยังไม่มีอินเตอร์เน็ตและสื่อสังคมให้เขาตรวจสอบด้วยตัวเอง
คุณควรจะคิดได้เองว่ายุคนี้พวกนี้เป็นคนยังไง